Over ons

Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?
Binnen een aantal transities focust TNO sterk op de onderwerpen duurzame energie en energie conversie en opslag: de transitie energie, de transitie urbanisatie (bv. warmtewinning in de gebouwde omgeving), en de transitie industrie (bv. dunnefilm zonnecellen/Solliance). Het belang dat TNO aan het onderwerp energie conversie en opslag hecht, wordt onderstreept door het in 2015 gestarte Early Research Program Energy Conversion & Storage, dat inhoudelijk geleid wordt door Dr. P. Buskens. Binnen dit programma ligt de focus op energieopslag in de vorm van chemische bindingen. Binnen dit programma bouwt TNO competenties op in de gebieden foto- en elektrokatalyse, waarbinnen zeer relevante platform chemicaliën en brandstoffen worden gemaakt gebruik makend van resp. zonlicht en elektriciteit als energiebron. Daarbij streeft TNO naar een zo hoog mogelijke conversie efficiëntie in de omzetting van licht/elektriciteit naar chemische energie. Vanuit het onderzoek dat binnen TNO reeds aan chemische energieopslag plaatsvindt, neemt TNO deel als partner binnen het Interreg project EnOp waarin kennis wordt ontwikkeld op het gebied van het maken en karakteriseren van nanogestructureerde katalysatoren voor deze processen,het ontwerpen van de processen en benodigde apparatuur en het ontwerpen en uitvoeren van katalytische reacties, incl. de bijbehorende moleculaire analyses. Binnen TNO is relevante kennis van de state of the art in dit onderzoeksgebied en de markt/waardeketen voor genoemde technologieën aanwezig.

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?
TNO wil binnen dit Interreg project met andere leidende kennisinstellingen het kennisniveau op gebied van energieopslag door omzetting van CO2 in energiedragers op een dermate hoog niveau te brengen, dat bedrijven uit de regio Vlaanderen-Nederland dit kunnen gaan oppikken en zich op termijn met innovatieve oplossingen op dit gebied in de markt kunnen onderscheiden. Interreg LUMEN ligt in het verlengde van het TNO Early Research Program “Power to Fuels” en het lopende Interreg ENOP project, waardoor wederzijdse versterking en aanvulling plaatsvindt. Vooral in combinatie met de andere aangesloten kennisinstituten in de regio Zuid-Oost Nederland/Vlaanderen denkt TNO een

sterk en uniek, Europees leidend consortium te kunnen opbouwen op het gebied van chemische energieopslag. Dit consortium zal de regio als kennisregio op het gebied chemische energieopslag op de kaart zetten.

Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?
InnoSyn is een MKB met circa 50 medewerkers op de Chemelot Brightlands Research Campus in Geleen (NL). InnoSyn bestaat sinds mei 2017, en was voorheen onderdeel van DSM. Het is gespecialiseerd in de ontwikkeling van innovatieve, duurzame, en economische haalbare technologieën voor het maken van (hoogwaardige) chemicaliën voor een scala aan toepassingen. Onze producten en processen worden onder meer gebruikt voor medicijnen, plastics en coatings, geur- en smaakstoffen, kleurstoffen, en voedseladditieven. De door ons ontwikkelde processen zijn hoofdzakelijk gebaseerd op vier competenties: biokatalyse, chemokatalyse, organische chemie, en continuproductie in minireactoren. Voor dit project is vooral onze expertise op het gebied van chemokatalyse van belang. InnoSyn beschikt over een brede en hoogwaardige infrastructuur om nieuwe katalysatoren te ontwikkelen en bestaande katalytische processen te optimaliseren. InnoSyn beschikt ook over een miniplant voor opschaling tot enkele honderden kilogrammen product.

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?
De in dit project te ontwikkelen katalysatoren zijn gebaseerd op een nieuw principe dat naar verwachting geheel nieuwe chemische transformaties mogelijk maakt onder ongebruikelijk milde condities. Door deze milde condities kunnen complexe chemische producten gemaakt worden die anders zouden degraderen, terwijl deze milde condities tevens implementatie in de miniplant van InnoSyn mogelijk maken. Daarnaast dragen deze milde condities significant bij aan verduurzaming van de chemische procesvoering. Ook biedt dit project een uitstekende mogelijkheid om aan te haken bij innovatieve chemische ontwikkelingen op het snel groeiende gebied van duurzame energie binnen een toenemend circulaire economie gebaseerd op hernieuwbare grondstoffen.

Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?
IMOMEC is een geassocieerd labo van IMEC (Interuniversitair Micro-Elektronica Centrum, Leuven) en is gehuisvest in de gebouwen van het Instituut voor Materiaalonderzoek (IMO), een onderzoekscentrum van de Universiteit Hasselt, met een uitgebreide kennis in het gebied van de materiaalkunde. Het sterk interdisciplinair team van IMOMEC (chemici, natuurkundigen, ingenieurs, biomedische onderzoekers ,...) concentreert zijn gezamenlijke activiteiten op het gebied van brede bandkloof materialen, organische synthese, materialen voor elektronische toepassingen, basissstoffen voor nanomaterialen, nanofysica en elektrische, fysische en chemische karakterisering. Hierbij heeft IMOMEC als doel bij te dragen tot een duurzame maatschappij door mee te werken aan (inter)nationale onderzoeksprogramma's rond energieconversie en -opslag en bij het ontwikkelen van

nieuwe duurzame materialen. De hoofdactiviteit van de onderzoeksgroep Anorganische en Fysische Scheikunde omvat de studie van milieuvriendelijke, chemische methodes voor het bereiden van hoogtechnologische nanogestructureerde anorganische materialen. Enerzijds wordt een watergebaseerde sol-gelmethode ontwikkeld en succesvol geoptimaliseerd voor de bereiding van geleidende en diëlektrische metaaloxide poeders en dunne films. Daarnaast bouwt de onderzoeksgroep onderzoeksactiviteiten uit in het aanmaken via o.a. hydrothermale routes en microemulsiemethodes, en toepasbaar maken van anorganische nanomaterialen.

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?
Door mee te werken aan dit project verwacht IMOMEC haar expertise rond de ontwikkeling van duurzame materialen uit te breiden naar katalysatoren die toelaten zonlicht aan te wenden als energiebron voor waardevolle chemische processen. Bij dit onderzoek zal veel aandacht uitgaan naar de chemische synthese en chemisch-structurele karakterisering van startproducten, tussenproducten en eindproducten. Bovendien zullen deze karakteristieken in verband gebracht worden met de chemische, morfologische, optische of andere relevante eigenschappen van de materiaalsystemen zoals ze toegepast dienen te worden.

Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?
Zuyd Hogeschool is een middelgrote hogeschool met een focus op de regio. De faculteit Beta Sciences and Technology heeft 3 brede bachelor programma’s te weten Built Environment, Engineering en Applied Sciences. De bachelor Applied Science bestaat uit de afstudeerrichtingen Biomedical Science, Chemical Engineering, Chemistry, en Materiaal Science. Zuyd ondersteunt via het onderzoek dat binnen de hogeschool wordt gedaan de opleiding van studenten, docentprofessionalisering en de regionale industrie.

De faculteit Beta Sciences and Technology van Zuyd Hogeschool focust zich op twee thema’s: Energy and Health. Waarbij het thema Energy zich onder andere bezig houdt met de energietransitie, en dan vooral met hernieuwbare energie conversie en opslag. Het lectoraat Material Science van Dr. Gino van Strijdonck en het bijzonder lectoraat Nanostructured Materials van Dr. Pascal Buskens hebben in de afgelopen jaren brede kennis opgedaan op het gebied van flow chemie, het –samen met studenten- ontwerpen en bouwen van flow reactoren, het maken en gebruiken van nanomaterialen, en katalyse. Deze belangrijke competenties voor het Interreg LUMEN project worden nu al toegepast in het SIA KIEM “van afval naar grondstof“ project Light2X, waarin eerste designs van flow reactoren voor fotochemische reacties, gebruik makende van zonlicht, worden gemaakt. Verder is in het SIA Raak project Flow4nano aan de hand van een zelfgemaakt design een flow reactor gebouwd voor de synthese van nanodeeltjes. Zuyd hogeschool, en specifiek de bovengenoemde lectoraten, heeft de afgelopen jaren succesvol deelgenomen aan een breed scala aan gesubsidieerde onderzoeksprojecten, waaronder het Interreg project EnEf. In EnEf ontwerpen we met verschillende partners energiebesparende processen.

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?
Het is van groot belang om in teams van docent/onderzoekers en studenten te werken aan de urgente technologieontwikkelingen van de toekomst, om zodoende de docent/onderzoekers en de studenten verder op te leiden. Door studenten al vroeg kennis te laten maken met duurzaamheid zullen automatisch hun ogen geopend worden voor de uitdagingen die ze op dit gebied in hun verdere carrières zullen tegenkomen.

Grensoverschrijdende samenwerking met andere opleidings- en kennisinstituten is erg belangrijk voor Zuyd hogeschool om nieuwe lesstof te ontwikkelen op het gebied van energieopslag zodat onze studenten de werknemerspool kunnen zijn waaruit de bedrijven geïnteresseerd in dit onderwerp hooggeschoolde medewerkers kunnen rekruteren. Samenwerking met de bedrijven en kennisinstituten in dit consortium zal verder het toegepaste karakter van het onderzoek naar energieopslag verstreken.

Interreg LUMEN ligt in het verlengde van het SIA KIEM VANG project Light2X en zal verder onze activiteiten in het thema “Energy” op het gebied van energieopslag versterken, om zodoende een sterk, breed, regionaal netwerk op te bouwen dat de transitie naar de energieoplossingen van de toekomst versneld.

Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?
In het Instituut voor Materiaalonderzoek van de UHasselt, worden expertises van chemici, fysici en ingenieurs gecombineerd om onderzoek te doen naar nieuwe materialen voor een duurzame wereld. In het gebied van energie, wordt gefocust op materiaalonderzoek voor zowel energiegeneratie (vb. zonnecellen) als energieopslag (vb in batterijen of in chemicaliën), waarbij dan de volledige keten van materiaaldesign, synthese tot betrouwbaarheid van de devices aan bod komt. We zijn partner in verschillende nationale, interregionale en Europese onderzoeksprogramma's.

De groep van Prof. Hardy en Prof. Van Bael (Anorganische en Fysische Chemie) heeft expertise in het ontwikkelen en doorgronden van oplossing gebaseerde syntheseprocessen voor de gecontroleerde aanmaak van anorganische materialen als bouwstenen voor duurzame toepassingen. Voorbeelden zijn elektrodes en elektrolyten voor batterijen, interface lagen in zonnecellen, printbare functionele coatings, etc … Door onze interdisciplinaire aanpak binnen het instituut kunnen we kennis en expertise aanleveren bij het ontwikkelen van economisch en ecologisch verantwoorde synthese en depositieprocessen van materialen, de chemische en fysische karakterisering van deze materialen alsmede de performantie van de ontwikkelde materialen in innovatieve devices. De rode draad en motivatie van het onderzoek is steevast 'duurzaamheid'. Niet alleen realiseren we vooruitgang in het design, aanmaken en toepassen van materialen als bouwstenen voor innovatieve duurzaamheidsoplossingen. Ook leiden we jonge wetenschappers op om innovatie en duurzaamheid als evidente ingrediënten mee te nemen in hun visie als wetenschapper.

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?
Het instituut voor materiaalonderzoek van UHasselt is gespecialiseerd in fundamenteel en applicatiegericht interdisciplinair materiaalonderzoek. We streven ernaar een toonaangevende rol te spelen in kennis en ontwikkeling van geavanceerde materiaalsystemen die bijdragen aan een duurzame en gezonde wereld. Hiermee beogen we wetenschappelijk/technologische verwezenlijkingen met economische meerwaarde te bieden die een oplossing kunnen leveren voor de maatschappelijke uitdagingen van onze tijd en omgeving. Het onderzoek naar materialen voor duurzame energiegeneratie en -opslag vormt een speerpunt binnen de UHasselt, dat één van de vier partners is in 'Energyville' en als 'civic university' onderzoek wil doen dat bijdraagt aan het welvaren van de regio. Cross-regionale samenwerkingen met andere onderzoeks en industriele partners vormen hierbij een grote meerwaarde en drijfveer.

De doelstelling van het Interregproject, Lumen, sluit perfect aan bij onze ambities om bij te dragen aan innovatie in duurzaamheid in deze regio, alsook bij onze expertise en drijfveer om materialen te ontwerpen, synthetiseren en karakteriseren die als bouwsteen dienen voor duurzame toepassingen. Het biedt ons een opportuniteit om onze kennis ook in te zetten in het ontwikkelen van katalysatormaterialen voor duurzame energieopslag. We werkten hiervoor reeds samen met TNO en andere partners in het interregproject ENOP. De complementariteit tussen de partners binnen het consortium is een duidelijke meerwaarde en vereiste om de bouwstenen die we nauwgezet kunnen ontwikkelen ook te valoriseren in goed doordachte en opschaalbare demonstratoren en ons als regio betekenis geven in dit belangrijke onderzoeksdomein.